Kinderdagverblijf De Apenrots / moeder
Rechtbank Noord-Nederland 17 februari 2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:524
De Apenrots is een door eiseres geëxploiteerde kinderopvang. Gedaagde is moeder van twee kinderen, die gedurende twee jaar op de Apenrots zijn opgevangen. In december 2022 is er een conflict ontstaan tussen De Apenrots en moeder over de hoogte van een factuur. In correspondentie daarover heeft moeder gemeld dat zij haar kinderen – tot zij een nieuwe opvang heeft gevonden - minder vaak naar De Apenrots wilde brengen omdat zij op de opvang mishandeld zouden worden. De Apenrots en de moeder worden het niet eens over de factuur. Moeder plaatst daarop diverse berichten op Facebook, waarin zij meldt dat haar kinderen mishandeld zijn tijdens hun verblijf op De Apenrots.
De Apenrots schakelt een advocaat in, die moeder sommeert haar berichten van Facebook te verwijderen. Omdat moeder dat weigert, dagvaart De Apenrots haar in kort geding. Zij vraagt de rechter om moeder op straffe van een dwangsom te veroordelen tot verwijdering van de berichten, het haar te verbieden opnieuw vergelijkbare berichten te plaatsen en (een voorschot op) schadevergoeding.
De Voorzieningenrechter wijst erop dat in zaken als deze sprake is van een botsing van twee fundamentele rechten: Moeder heeft het recht haar mening vrijelijk te uiten, ook al is dat in de vorm van scherpe kritiek, en De Apenrots heeft recht op bescherming van haar goede naam. Welke van deze rechten in dit geval het zwaarste moet wegen, beoordeelt de rechter aan de hand van de concrete omstandigheden van het geval.
De Voorzieningenrechter stelt voorop dat het hebben en behouden van een goede reputatie vanzelfsprekend van groot belang is voor een kinderopvang, omdat ouders hun kind niet snel zullen toevertrouwen aan een opvang met een slechte naam. Een (negatieve) reputatie beïnvloedt dus ook de bedrijfsvoering van een kinderopvang. Beschuldigingen van kindermishandeling zijn naar hun aard zeer ernstig en hebben potentieel verstrekkende gevolgen. Daarom moeten zulke beschuldigingen voldoende feitelijk kunnen worden onderbouwd.
Volgens moeder zou de mishandeling van de kinderen erin hebben bestaan dat de kinderen regelmatig werden gedwongen een middagdutje te doen terwijl zij dat thuis al niet meer deden en dat de kinderen gedwongen werden broodkorsten te eten. De Apenrots heeft dit uitdrukkelijk tegengesproken. De rechter oordeelt dat zelfs als zou kloppen wat moeder hierover zegt, dat niet als mishandeling van haar kinderen kan worden beschouwd.
Moeder heeft zich daarom schuldig gemaakt aan het uiten van ongefundeerde verdachtmakingen, die schadelijk zijn voor De Apenrots. Zij heeft dat openbaar gedaan, waardoor andere ouders kennis (hebben) kunnen nemen van die beschuldigingen. Moeder heeft daarmee onrechtmatig gehandeld ten opzichte van De Apenrots en het belang van De Apenrots weegt daarom zwaarder dan het hare. De Voorzieningenrechter oordeelt dat moeder de berichten van Facebook moet verwijderen en niet opnieuw mag plaatsen voor zover ze gebaseerd zijn op feiten die nu bekend zijn.
De Voorzieningenrechter wijst het gevorderde voorschot op schadevergoeding af, omdat zij er onvoldoende van overtuigd is dat een bodemrechter zal oordelen dat De Apenrots schade heeft geleden als gevolg van de uitingen door gedaagde, laat staan schade ter grootte van het gevorderde bedrag, en omdat een spoedeisend belang bij die vordering ontbreekt. Moeder wordt wel veroordeeld in de proceskosten van De Apenrots, omdat zij ‘de in overwegende mate in het ongelijk gestelde partij’ is.